• "Avrupa’daki Suriyeli Mülteciler: Avrupa, Koruma ve Dayanışmayı Sağlamak için Ne Yapabilir" - UNHCR Raporu

Cenevre, 11.07.2014 – Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, Cuma günü, Avrupa ülkelerine Avrupa’daki güvenli ortama ulaşmaya çalışan artan sayıda Suriyeli mülteciye yardım etmek için daha fazlasını yapma çağrısında bulundu. 

“Avrupa’daki Suriyeli Mülteciler: Avrupa, Koruma ve Dayanışmayı Sağlamak için Ne Yapabilir” isimli yeni bir rapor, Avrupa’nın Suriyeli mülteciler probleminin yalnızca küçük bir kısmını üstlendiğini ortaya koyuyor. Suriyeli mültecilerin yalnızca % 4’ü Avrupa’da sığınma talebinde bulundu. 

Çatışma 2011 yılı Mart ayında başladığından bu yana; yaklaşık 123.600 Suriyeli, Türkiye’ye sığınanlar hariç, Avrupa’da sığınma talebinde bulundu. Suriye’ye komşu olan ülkelerde 2.9 milyondan fazla mülteci var. 

UNHCR ülkelere adil ve etkin sığınma prosedürlerini de ihtiva eden ülkerine erişme hakkını sağlama; mültecileri kabul için yeterli koşulları temin etme ve Suriye’deki çatışmadan kaçan mülteciler için koruma ve güvenlik sağlamak üzere diğer önlemleri alma çağrısında bulundu.

UNHCR Sözcüsü Melissa Fleming muhabirlere “Artan sayıda Suriyeli mülteci, güvenliği Suriye’nin hemen yanındaki bölgenin ötesindeki ülkelerde arıyor,” dedi. Melissa Fleming sözlerine “Birçoğu, güvenli bir ortama erişmek ve bazı durumlarda Avrupa’da yaşayan aile üyeleriyle tekrar bir araya gelebilmek üzere uzun ve tehlikeli yolcuklara çıkıyor,” diyerek devam etti. 

Suriyeli sığınmacılar, Avrupa Birliği’nde çoğunlukla birkaç ülkede yoğunlaşmış durumdalar: Suriyeli sığınmacıların tüm yeni başvurularının % 56’sı İsveç ve Almanya’ya yapılırken; en çok başvurunun yapıldığı ilk 5 ülke (İsveç, Almanya, Bulgaristan, İsviçre ve Hollanda) başvuruların yaklaşık % 70’ini aldı. 

Deniz yoluyla Avrupa’ya ulaşan Suriyelilerin sayısı 2013 yılında artış gösterdi ve Suriyeliler Akdeniz’de vatandaşları kurtarılan başlıca ülkelerden biri oldurken, 2013’te yalnızca İtalya tarafından kurtarılan Suriyeli sayısı 11.307’dir. Deniz yoluyla Avrupa’ya ulaşanların sayısı bu yıl da artış gösterdi. 

Yüksek sayıda Suriyeli, birçok Avrupa ülkesine sonrasında başka yerlere geçmek niyetiyle gidiyorlar. Başka ülkelere devam etmek istemelerinin ardın farklı nedenler var: yetersiz karşılama koşulları, sığınma prosedürlerine erişmede karşılaştıkları zorluklar, diğer ülkelerde yaşayan aile üyelerinin olması ve diğer ülkelerde daha iyi yardım ve entegrasyon şanslarının olduğuna dair beklenti. 
Fleming briefing toplantısında, “Bugün yayınlanan rapor, Avrupa’daki ülkelere uluslararası hukuk ve bölgesel hukuk çerçevesindeki sorumluluklarına dayalı kapsamlı bir müdahalede bulunması ve bölgedeki ülkelerle açık şekilde dayanışma göstermesi çağrısında bulunuyor,” dedi. Fleming “Bu, Suriyeli mültecilerilerin Avrupa’ya yasal olarak ulaşma yollarını artırmayı da kapsamaktadır,” diye sözlerine devam etti. 

UNHCR, Suriye’ye dönüşlerin de facto durdurulması, birçok ülkede prosedürlere erişim ve Suriyelilere sağlanan yüksek koruma oranları da dahil olmak üzere birçok Avrupa ülkesinin Suriyeli mültecilere karşı muamelelerini memnuniyetle karşılıyor. 

Fakat, rapor UNHCR’yi endişelendiren bazı boşluklar ve uygulamalara da dikkat çekiyor. Bunların arasında, Bulgaristan, Kıbrıs, Yunanistan, İspanya, Arnavutluk, Karadağ, Rusya Federasyonu, Sırbıstan ve Ukrayna’da bildirilen kara ve deniz sınırlarındaki zorla geri gönderilme vakaları da bulunuyor. 

Buna ek olarak, raporda etkin sığınma prosedürlerine yavaş erişim, yetersiz karşılama koşulları, sığınma prosedürlerindeki yığılma, aile birleşimine ilişkin engeller, hassas durumları olan sığınmacıların tespit edilmesi ve onlara yardım edilmesini sağlayacak mekanizmaların eksikliği ve gözaltına başvurulması konusunda endişeler de dile getirilmiştir. 

UNHCR, ülkelerin aralarında üçüncü ülkeye yerleştirme, insani ihtiyaçlara dayalı kabul, özel sponsorluk temelinde kabul programları ve öğrenci ile çalışma vizesi programlarının kullanımının da bulunduğu diğer tüm seçenekleri değerlendirmelerini istiyor. UNHCR, aynı zamanda ülkelere Avrupa’da bir tür koruma verilmiş olan Suriyelilerin geniş aile üyelerini kapsayacak şekilde aile birleşimini aktif olarak kolaylaştırma çağrısında bulunuyor. 
Avrupa ülkeleri, bugüne dek, Suriyeli mültecilere yönelik üçüncü ülkeye yerleştirme, insani ve diğer şekillerde kabule yönelik 31.817 kişilik yer sağlamayı önermiştir. UNHCR, ülkeleri 2015 ve 2016 yıllarında , 100.000 Suriyeliye üçüncü ülkeye yerleştirme ve diğer şekillerde ülkelerine kabul imkanı sağlama çağrısında bulunuyor. 

Raporun tamamına takip eden bağlantıdan ulaşılabilir:http://www.refworld.org/docid/53b69f574.html